Skórzane buty moczone w wodzie
„Myśleliśmy tylko o jednym – o jedzeniu. Niektórzy więźniowie jedli kości martwych szczurów lub owady, które znajdowali w polach. Moczyłem swoje skórzane buty w wodzie i zaczynałem je żuć. Wkrótce nic z nich nie zostało”.*
-Palden Gyatso, tybetański mnich, był torturowany i więziony przez 33 lata za swoją działalność na rzecz niepodległości Tybetu i sprzeciw wobec chińskiej okupacji. Palden Gyatso został oskarżony o bycie „reakcyjnym kontrrewolucjonistą” oraz o sprzeciw wobec kampanii „reedukacji” i prób zmuszania Tybetańczyków do porzucenia ich buddyjskiej wiary i kultury. W wyniku tych działań był poddawany torturom i przetrzymywany w różnych chińskich więzieniach oraz obozach pracy przez ponad trzy dekady od 1960 roku.
Składniki:
- Skórzane buty (najlepiej mocno zużyte)
- Woda (wystarczająca ilość do namoczenia)
Przygotowanie:
- Moczenie butów:
- Włóż skórzane buty do naczynia z wodą i pozostaw na kilka godzin, aby skóra dobrze nasiąkła. W czasach głodu w więzieniu był to sposób, aby zmiękczyć twarde i trudne do przeżucia skórzane fragmenty.
- Żucie skórzanych kawałków:
- Po namoczeniu wyciągnij skórę z wody i pokrój na mniejsze kawałki. Żuj powoli, starając się jak najdłużej zatrzymać wilgoć. To była jedyna opcja, aby poczuć coś w ustach i choć na chwilę złagodzić uczucie głodu
Przepis oparty na relacjach Paldena Gyatso jest bezpośrednio związany z tragicznymi wydarzeniami politycznymi, które miały miejsce w Tybecie po chińskiej inwazji w 1950 roku. Włączenie Tybetu do Chińskiej Republiki Ludowej i przeprowadzenie reform społeczno-gospodarczych przez Komunistyczną Partię Chin doprowadziły do licznych represji wobec Tybetańczyków, szczególnie tych, którzy sprzeciwiali się chińskim rządom. W 1959 roku, w wyniku powstania tybetańskiego w Lhasie, Dalajlama musiał udać się na wygnanie do Indii, a Tybet znalazł się pod jeszcze bardziej bezwzględną kontrolą chińskiego reżimu.
Prześladowania religijne i polityczne: Po powstaniu w 1959 roku rozpoczęły się masowe aresztowania, szczególnie wśród mnichów i liderów duchowych, takich jak Palden Gyatso. Chiński rząd dążył do „reedukacji” Tybetańczyków, co miało na celu wyeliminowanie ich tożsamości kulturowej i religijnej, zastępując ją ideologią komunistyczną. W praktyce oznaczało to zamykanie klasztorów, torturowanie mnichów oraz niszczenie symboli buddyzmu tybetańskiego.
Klęska głodu w latach 1959-1962: Kolejnym kluczowym kontekstem politycznym była klęska głodu w Chinach, która dotknęła również Tybet. Katastrofa była wynikiem polityki Wielkiego Skoku Naprzód wprowadzonej przez Mao Zedonga, która doprowadziła do ogromnych zakłóceń w rolnictwie i masowych niedoborów żywności. W Tybecie, gdzie surowe warunki klimatyczne utrudniały uprawę ziemi, głód dotknął jeszcze silniej, zarówno na wolności, jak i w obozach pracy i więzieniach.
Więzienie jako narzędzie represji: Dla więźniów politycznych, takich jak Palden Gyatso, warunki w chińskich więzieniach były szczególnie brutalne. Jednym z narzędzi represji była skrajna deprywacja żywieniowa. Więźniowie byli zmuszeni do pracy ponad siły, przy jednoczesnym braku dostępu do wystarczającego pożywienia. Ich codzienne racje były często symboliczne: wodniste zupy i kleiki, pozbawione wartości odżywczych. W efekcie więźniowie, aby przetrwać, sięgali po rzeczy nie do pomyślenia, takie jak żucie skórzanych butów czy jedzenie owadów, co miało miejsce również wśród zwykłych mieszkańców dotkniętych klęską głodu.
Chińska polityka wobec Tybetu: Polityka Komunistycznej Partii Chin wobec Tybetu miała na celu zniszczenie tożsamości narodowej Tybetańczyków i zintegrowanie Tybetu z państwem chińskim. Wiązało się to z represjami wobec wszelkich form sprzeciwu oraz z użyciem brutalnych metod, takich jak praca przymusowa i tortury. Prześladowania Paldena Gyatso oraz jego walka o zachowanie tożsamości buddyjskiej są symbolem szerszego ruchu oporu Tybetańczyków wobec chińskich rządów i represji.
Opisany „przepis” jest więc nie tylko świadectwem fizycznej walki o przetrwanie, ale również symbolem oporu wobec próby zniszczenia tożsamości duchowej i narodowej Tybetańczyków przez chińskie władze.